○Kiçi we ýokary tehnologiýaly enjamlar
Internet we smartfonlaryň ýaýramagy bilen, adamlar dürli maglumatlary aňsatlyk bilen alyp bilýärler. Meselem, sarp edijiler harytlaryň iň arzan bahasyny tapmak üçin kompaniýalaryň berýän maglumatlaryna bil baglaman, wideolar, sosial ulgamlar, bloglar ýaly çeşmeleri ulanyp, önümleriň bahasy we hili barada maglumat alyp bilýärler.
Sarp edijileriň ulanýan internet maglumatlary smartfonlar we kompýuterler arkaly elýeterlidir. Häzirki wagtda smartfonlar arkaly saz diňlemek, wideo görmek, surat düşürmek, oýun oýnamak, internet ulanmak, kartalary ulanyp ýerleşişi kesgitlemek, howa maglumaty almak we telefon depderçesini dolandyrmak adaty zat. Tehnologiýanyň ösdürilmegi bilen bu enjamlar bir tarapdan kiçelýär, beýleki tarapdan bolsa täze funksiýalar bilen baýlaşýar. Proýeksiýa tehnologiýasynyň ösmegi bilen, boş howada 3D şekilleri görkezmek synag edilýär. Eger-de giňişlik proýeksiýa tehnologiýasy has-da kämilleşse, telefonlaryň ekranlary bolmazdan, maglumatlary 2D ýa-da 3D görnüşinde howada görkezmek mümkin bolar. Bu bolsa enjamlaryň has-da kiçelmegine we diňe şekiliň giňişlikde peýda bolmagyna getirýär.
Şeýle proýeksiýa tehnologiýasynyň ösüşi bilen bilelikde, ýokary derejeli wideolary kiçi göwrümli edip saklamak üçin maglumat gysyş tehnologiýasy hem işlenip düzülýär. Bu tehnologiýa smartfonlarda we internet ulgamlarynda giňden ulanylýar.
Şeýlelikde, dürli tehnologiýalar birleşip, göçme enjamlaryň köp funksiýaly hem-de görnüşi görünmeýän tarapa öwrülmegine sebäp bolýar. Mundan başga-da, wideolaryň gysylmagy arkaly kiçi göwrümli maglumatlary giňişlikde görkezmek mümkinçiligi artýar, bu bolsa maglumatlary islendik ýerde görkezmek üçin ýol açýar.
Has giňişleýin garaşylýan tehnologiýalaryň arasynda adam beýnisi bilen kompýuteriň birleşmegi bar. Häzirki wagtda adam beýnisi bilen robotlaryň baglanyşdyrylmagy synag edilýär. Meselem, beýniniň elektroimpulslaryny okap, robot goluny herekete getirmek ýa-da tersine, kompýuterdan beýnä maglumat ibermek mümkinçiligi bar. Beýni nerw ulgamynyň üsti bilen beden agzalaryna buýruk berýär, şol signallary okamak arkaly robotlaryň hereketini dolandyrmak mümkin bolýar. Hatda robot golunyň degýän zatlarynyň duýgusyny duýmak hem mümkinçiligi artýar. Şeýle hem, kör adamlar üçin ýörite kamera ýerleşdirilen äýnekleriň kömegi bilen, wideony elektrik signallaryna öwrüp, beýnide şekil döretmek ýaly tehnologiýalar bar.
Eger-de bedeni doly hereketsiz bolan adam diňe pikirlenmek arkaly robot goluny dolandyryp bilýän bolsa, internet bilen baglanyşykly kompýuter hem dünýäniň islendik ýerinde pikir bilen dolandyrylyp bilner. Hasam kämilleşse, beýnide döreýän pikirleri we duýgulary başga bir kompýutere ibermek, ýagny telepatiýa meňzeş mümkinçilik dörediler. Eger-de bu tehnologiýa giňişlige şekil proýeksiýa etmek bilen birleşse, onda biri bilen gürrüňdeş bolanymyzda, göni öňümizde şekil döretmek arkaly düşündirmek mümkin bolar.
Döredijilikde adam göwnünde janlandyran zatlaryny göni giňişlikde peýda edip biler. Aýdym sazlarynyň owazy beýnide eşidilişi ýaly ýüze çykarylar, suratlar bolsa göz öňüne getirilşi ýaly şekillendiriler. Beýni bilen baglanyşýan bu tehnologiýa emeli intellekt bilen birleşýär. 2045-nji ýyla çenli adam aňyndan has ýokary derejeli emeli intellekt dörediler diýip çaklanylýar.
10 milliarddan bir bölegi ýaly kiçijik atom we molekulalaryň derejesinde zatlary ýasamak mümkinçiligi bar bolan nano-tehnologiýa hem yzygiderli ösýär. Bu ýokary takyklykly tehnologiýalar emeli intellekt we dronlar bilen bilelikde ösýär.
2020-nji ýyllarda LED çyraly ýüzlerçe dron asmanda uçup, olaryň düzülen nokatlary haýwan şekillerini, sanlary we dürli 3D şekilleri emele getiren şowlary ýerine ýetirip başlady. Eger-de bu dronlar göze görünmeýän derejede kiçelse we olaryň sany köpelýän bolsa, olar ýüzler emele getirip biler. Mundan başga-da, her drona emeli intellekt ýerleşdirilse we ol adam beýnisi bilen birleşdirilse, onda adam pikir edişi ýaly dronlar şekil döredip uçar.
Şeýlelikde, müňlerçe dron bir ýerde jemlenip, dron duman emele getirýär. Ilki bilen diňe daşky ýüzleri döreden dron duman, soňra içki bölekleri hem döredip başlar. Adam bedeni bilen deňeşdirsek, içki agzalary hem dron duman emele getirip, hatda gan akymlaryny we beden agzalarynyň işleýşini hem görkezmäge başlar. Şol bir wagtyň özünde, dron duman emeli intellekt bilen birleşdirilen bolansoň, ol özbaşdak geplemegi we hereket etmegi hem başarýar. Tebigy ýaşaýşyň eýe bolan özi-özüni bejermek we dikeltmek ukyby hem dron duman arkaly amala aşyrylar. Bedeniň bir ýeri zeper ýetse, dron duman ony özi bejerip biler, ulag korpusy çökse, korpus awtomatiki ýagdaýda öňki şekiline gaýdyp geler.
Geljekde her bir adam dron dumany dolandyrmak mümkinçiligine eýe bolup, ýaşaýyş jaýlary, mebelleri we eşikleri pikirlenmek arkaly emele getirip biler. Hatda adam öz keşbini üýtgedip, başga adam bolup biler ýa-da göze görünmez ýaly bolup biler. Guş ýaly asmanda uçmak ýa-da dronlardan ýasalan bulutlaryň üstünde gezmek mümkin bolar. Şeýlelikde, howada uçýan dronlar ýeterlik berklik we güýç gazanmak üçin birek-birege berkidilýär we bilelikde hereket edýär.
○Emeli intellekt we super robotlar
Emeli intellekt maglumatlary seljerip, nagyşlary kesgitleýär, çaklama edýär we netijeler çykarýar. Häzirki wagtda lukmançylyk, go ýa-da şa ýaly oýunlarda emeli intellekt adamlardan has ýokary derejede analiz geçirip, adamlaryň düşünip bilmejek netijelerini berýär. Şonuň ýaly-da, meşhur kompozitorlaryň aýdym döretmek stilini öwrenen emeli intellekt ajaýyp sazlar döredýär. Şeýle hem, käbir açar sözleri berseň, ol awtomatiki suratlar hem döredip bilýär.
Eger-de şeýle aýratyn ukyplara eýe bolan emeli intellektler birleşdirilse, adam aňynyň çäklerinden çykýan super aň döreýär. Adam hereketleriniň hem nagyşlary bar, şonuň üçin eýýäm adamlaryň pikirlerini okap bilýän tehnologiýalar işlenip düzüldi. Netijede, adam aňynyň işleýşi hem öwrenilip bilner. Bu bolsa, belli bir ýagdaýda adamyň nähili reaksiýa bildirjekdigini çaklamaga mümkinçilik döredýär. Emeli intellekt adam duýgularyny hem öwrenip, olary janlandyryp biler. Ýagny, mähir, gazap ýaly duýgulary hem aňry-beri öwrenip, görkezmek mümkin bolar. Sungat, lukmançylyk, binagärlik we beýleki ähli ugurlar boýunça emeli intellekt adamdan has ýokary hilli önümler döredip biler.
Emeli intellektiň ulanyp bilýän maglumatlary juda giň bolup, adamlaryň aklyna hem gelmejek çözgütleri tapmaga mümkinçilik berýär. Eger-de bu tehnologiýa robotlar bilen birleşdirilse, onda örän çalt ylgap bilýän, beýikden böküp bilýän, agyr zatlary göterip bilýän we hatda dronlar bilen birleşip, asmanda uçup bilýän super robotlar dörediler. Munuň amala aşmagy diňe wagt meselesidir.
Emma bu super robotlaryň adam öldürmek üçin ulanylmagy mümkin. Bu ýagdaý pyçak we adam gatnaşyklaryna meňzeýär. Pyçak iýmit dogramak üçin peýdaly bolsa-da, ol adamlara zyýan bermek üçin hem ulanylyp bilner. Pyçagy ulanyjynyň niýeti nämeden ybarat bolsa, onuň netijesi-de şoňa görä bolýar. Super robotlar hem dogry niýet bilen ulanylsa peýdaly, emma erbet niýetli adamlar ony ulansa, betbagtçylyklara sebäp bolar.
Geljekde ýüze çykjak super robotlar, eger-de dünýäde uruş dowam etse, hökman ýarag hökmünde ulanylar. Netijede, super robotlar biri-biri bilen söweşer, hatda howadan şäherlere girip, adamlary öldürmegi-de mümkin bolar. Super robotlary dolandyrýan adamlar bolar, emma adam beden güýji bilen beýle robotlara garşy durup bilmez.
Tehnologiýany dogry ulanmak üçin adamlaryň şahsyýet taýdan ösüşi ýeterlik derejede bolmaly. Eger-de beýle bolmasa, adamlar özlerini heläkleýän ýoly özleri döreder. Muňa taryhda atom bombalarynyň mysalynda hem seredip bolýar – soňundan dünýäde ýadro ýaraglarynyň köpelmegi munuň netijesidir. Şonuň üçin emeli intellektiň ösüşi bilen bilelikde, uruşsyz we ýaragsyz jemgyýeti döretmek hem hökmany şert bolup durýar.
Eger-de super robotlar has hem kämilleşse, olar göz-görtele görünmeýän dron dumana öwrüler. Görünmez duman ýaly bolup, adamlara ýakynlaşyp hüjüm eder. Adam gözüne görünmeýän derejede ownuk emeli intellekt bilen enjamlaşdyrylan dronlaryň toplumy, daş-töweregindäki reňke uýgunlaşyp, göze görünmez bolar. Soňra bolsa, uzakdaky bir adamyň görkezmesi bilen adamlary ýa-da şäherleri hüjüme başlar. Bu adamlar üçin iň uly gorky bolar, sebäbi olar hiç zat duýmazdan, hiç zat görmänkäler hüjüme sezewar bolarlar. Şonuň üçin hem, eger-de dünýäde heniz-de uruş dowam edýän bolsa, emeli intellektiň, robotlaryň we ylmyň ösmegi adamzadyň heläkçiligine getirip biler.
Mundan başga-da, emeli intellekt hemişe dogry jogap berýän tehnologiýa däldir, ol hem käwagt ýalňyşyp biler. 100% dogry netije berjekdigine hiç kim kepil geçip bilmez. Eger-de emeli intellekt 0,1% ýalňyşlyk bilen netije çykaran ýagdaýynda näme boljagyny göz öňünde tutup, ony nirede ulanmalydygy baradaky karary akyl bilen kabul etmeli. Häzirki wagtda emeli intellekt lukmanlardan hem has takyklykda düwnük keseline diagnoz goýup bilýär. Eger-de gelejekde emeli intellekt 99,9% dogry operasiýa amala aşyryp başlasa-da, käbir ýagdaýlarda 0,1% ýalňyşlyk bilen operasiýa edip bilýär. Eger-de emeli intellektiň ýalňyşlygyna sezewar bolsaň, diňe "meniň şowlugym bolmady" diýip boýun almaly bolarsyň. Şonuň üçin hem, ölüm bilen baglanyşykly ýagdaýlarda emeli intellektiň ýalňyşlygyny tiz düzedip boljak ýagdaýda ulanmak, ýa-da ölüm howpuny iň pes derejä getirmegiň usulyny tapmak hökmany bolar.
○Gen redaktirleme
Adam bedeninde takmynan 37 trillion öýjük bar, we olaryň her biriniň içinde goşa spiral görnüşinde ýerleşýän DNK bar. Genler bu DNK-nyň bary-ýogy 2%-ini düzýär we adam bedeniniň gurluşyk meýilnamasy şol ýerde ýerleşýär. Ilki başda, DNK-nyň galan 98%-i hiç hili maglumat götermeýär öýdülýärdi, emma häzirki wagtda bu bölekleriň-de adam bedeni, häsiýeti, zehini we kesellere sebäp bolýan genler bilen baglanyşyklydygy anyklanyldy.
Emeli intellektiň DNK analizine esaslanyp, DNK-daky belli ýerleri kesmek, çalyşmak ýa-da düzeltmek arkaly gen redaktirleme tehnologiýasy ösdürilýär. Munuň netijesinde adamzadyň keselsiz dünýäde ýaşamagy we ömrüniň uzaldylmagy mümkin diýlip çaklanylýar.
Şeýle hem, enjam döremezden öň, gen redaktirleme arkaly ene-atalar çagalarynyň daş keşbini, beden güýjüni we akyl derejesini kesgitläp biljek "dizaýner bäbekler" barada pikir edilýär. Emma bu tehnologiýa babatda dürli garaýyşlar bardyr we ol uly jedellere sebäp bolýar.
Gen redaktirleme hem emeli intellekt ýaly tehnologiýa bolup, özbaşdak oňyn ýa-da negatiw häsiýete eýe däldir. Bu diňe bir gurallardan biridir. Pyçak nähili bolsa, gen redaktirleme hem şonuň ýalydyr – ony ulanýan adamyň niýetine görä netijesi üýtgeýär. Prout obasy adamyň durmuş maksadynyň ego-dan geçmekdigini öňe sürýär we gen redaktirleme bu maksada göni bagly däldir. Emma ähli adamlar birden akylsuzlyk (akyl bilen meşgullanmazlyk) ýoluna gyzyklanma bildirmeýär. Şonuň üçin Prout obasy aşakdaky çözgütleri teklip edýär:
- Eger-de gen redaktirlemegiň zyýany diňe şahsyň özüne ýetýän bolsa, onda ol şahsyň öz saýlawy bolup biler. Emma bu zyýan daş-töweregine ýa-da geljek nesillere täsir edýän bolsa, onda ilki bilen umumy pikir alyşma geçirmeli.
- Şonuň üçin Prout obasy gen redaktirleme tejribeleriniň netijelerini jemläp, onuň gowy we erbet taraplaryny öwrenmegi maslahat berýär.
- Bu tejribelerden netije çykarylyp, gen redaktirleme ýola goýulsa, ondan soň döreýän gapma-garşylyklar we kynçylyklar hem akylsuzlygyň (akyl bilen meşgullanmazlygyň) ýoluna düşmek üçin mümkinçilik hökmünde görülmeli.
- Birnäçe ýyllyk synaglardan soň, Prout obasy bu mesele boýunça täzeden karar kabul eder.
Durmuşdaky kynçylyklar duşman däl, tersine, akylsuzlygyň (akyl bilen meşgullanmazlygyň) ähmiýetini duýmaga kömek edýän mümkinçiliklerdir. Adamlaryň başdan geçirýän ähli kynçylyklary pikirlenmeler bilen baglanyşyklydyr we bu pikirlenmeler hem geçmiş ýatlamalaryndan döreýär. Şonuň üçin bu pikirlenmelerden saplanmagyň ýeke-täk ýoly akylsuzlyk (akyl bilen meşgullanmazlyk) ýoluna düşmekdir.
Adam gen redaktirleme arkaly keselinden gutulyp, beden we aň taýdan has güýçli bolup, has gowy tejribeleri başdan geçirip biler. Emma ego-dan çykyp bilmedik ýagdaýynda, pikirlenmeden dörän kynçylyklar dowam eder. Şeýle hem, adamlar täzeliklere bolan höweslerini kanagatlandyrmak we ruhy taýdan ösüş gazanmak üçin täze tejribeler edinýärler. Şonuň üçin, eger-de gen redaktirleme uly jemgyýetçilik zyýan getirmese, bu şahsyň öz jogapkärçiligine degişli mesele bolup biler.
○Bedene ýerleşdirilýän mikroçip hakda
Beýnine ýa-da bedenine mikroçip ýerleşdirip, adamlary biri-biri bilen, internet ýa-da elektron enjamlary bilen baglanyşdyrmak pikiri bar. Bu tehnologiýa arkaly adamlar telepatiýa meňzeş aragatnaşyk gurup, pikirlenme ukyplaryny has hem ösdürip, adam aňyndan ýokary güýje eýe bolup bilerler diýlip çaklanylýar. Emma tersine, bu mikroçipler arkaly adamlaryň aňyna gözegçilik edilip, olar dolandyrylyp bilner.
Adaty düşünje boýunça, köpleriň öz bedenine mikroçip ýerleşdirmek ideýasyny ret etjekdigi çak edilýär. Prout obasy, adamlary hem-de tebigaty tebigy ýagdaýynda saklamagy esasy ýörelge hökmünde kabul edýär. Şonuň üçin mikroçipi bedene ýerleşdirmek maslahat berilmeýär. Emma görmeýän adamlaryň görüşini dikeltmek ýaly fiziki kynçylyk çekýän adamlar üçin bu tehnologiýa peýdaly bolup biler. Şol sebäpli, bu mesele şahsyň jogapkärçiligine we özbaşdak kararyna baglydyr.
Emma bu tehnologiýanyň haýsydyr bir adam tarapyndan başgalara mejbur edilmegi uly mesele bolar. Eger şeýle ýagdaý ýüze çyksa, bu meseläni çözmek üçin giňişleýin ara alyp maslahatlaşmalar başlar.
○Wideo tehnologiýasynyň ösüşi boýunça geljek çaklamalary
1853-nji ýylda gyzyl-gök äýnek arkaly döredilen emeli 3D şekillerden başlap, 1990-njy ýyllara çenli wideo tehnologiýasynyň ösüş tizligi gaty ýokary däldi. Emma 1990-njy ýyllardan başlap, kompýuterler köpçülikleýin ulanyşa girenden soň, tehnologiýa her ýyl has çalt ösüp başlady.
Bu ösüşi 10 ýyllyk döwürlerde seljermek, geljekde iň uly täsir görkezer tehnologiýalary çaklamaga kömek edýär. Sebäbi 10 ýyl içinde talyplar ýaş hünärmenlere, ýaş hünärmenler bolsa guramalaryň esasy işgärlerine öwrülýär. Şeýlelikde, täze nesil bar bolan tehnologiýalary has täze mümkinçilikler bilen kämilleşdirýär.
Bu ösüş ugruny göz öňünde tutup, tehnologiýanyň dron duman derejesine çenli haýsy ýollar bilen ösjekdigini seljermek mümkin.
1850-nji ýyllar
【Wideo】
- Gyzyl-gök äýnek arkaly döredilen emeli 3D şekiller oýlanyp tapyldy.
1930-njy ýyllar
【Wideo】
- Beýik Britaniýada gara-ak telewizion görkezilişler başlandy.
1950-nji ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- Reňkli telewizion ýaýlymlar başlaýar. Amerikada 1954-nji ýylda, Ýaponiýada bolsa 1960-njy ýylda.
1990-njy ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- Şahsy kompýuterleriň eýeçiligi aňsatlaşýar, şeýle hem 2D we 3D kompýuter grafikleriniň (CG) hem-de wideo taýýarlamagyň mümkinçilikleri giňelýär.
2000-nji ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- 2D we 3D görnüşinde taýýarlanan kompýuter grafiklerini (CG) we hakyky wideolary tekiz ekrana görkezmek telewideniýede, kompýuterlerde, konsertlerde we aýdym-saz dabaralarynda baş maksat bolup durýar.
2010-njy ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- Proýeksiýa kartalaşdyrylyşy (projection mapping), 3D golografiýa, wirtual hakykat (VR) we giňeldilen hakykat (AR) ýaly tehnologiýalar peýda bolýar. Olar wirtual we hakyky dünýäni birleşdirip, 3D wizual täsirleri döretmäge mümkinçilik berýär.
2020-nji ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- LED tehnologiýasy bilen enjamlaşdyrylan dronlaryň kömegi bilen howada birnäçe ýönekeý 3D şekiller döredilýär.
- Konsertlerde we aýdym-saz dabaralarynda dronlaryň kömegi bilen tomaşaçylaryň üstünde 3D görnüşinde äpet ýylanlar ýa-da feýerwerkler şekillendirilýär, olar hereket edýär we aýlanýar.
- Emeli intellekt adam hereketleriniň wideolaryndan maglumatlary alýar we şol maglumatlary statiki suratdaky başga bir adam keşbine uýgunlaşdyryp, hereketlendirmäge mümkinçilik döredýär.
- Hereketleri duýujy tehnologiýalar (motion capture) adaty adamlaryň hem ulanmagy üçin elýeterli bolýar. Netijede, döredijiler özboluşly hereket maglumatlaryny döredip, internet arkaly paýlaşyp bilýärler.
- Adamlar 2D suratlaryň üstünde el bilen çyzylan karakterleriň aýaklaryny we ellerini kesgitleýär, soňra bolsa şol böleklere hereket maglumatlary ornaşdyrylýar. Dron duman bilen bu karakterler 3D görnüşinde janlanýar we hereket edýär. Konsertlerde, el bilen çyzylan täze keşpler sahnada tans edýär.
- Onlaýn ulgamda professional artistleriň hereket maglumatlary paýlaşylýar we islendik adam olary göçürip alyp, 2D animasiýa ýa-da 3D görnüşinde görüp bilýär. Mysal üçin, aýdymçynyň aýdym aýdýan pursaty 3D maglumat hökmünde saklanyp, göçürip alnan pursady 3D görnüşinde synlap bolýar. Şeýle hem golf urgusy ýa-da tans hereketleri ýaly maglumatlar hem paýlaşylýar.
- Emeli intellekt bilen birleşdirilen dron duman bilen döredilen 3D keşpler hakykatda bar ýaly görünýär, olaryň agzalary hereket edip, özbaşdak gürläp bilýär. Şeýle hem guşlaryň ganat kakmagy ýaly animasiýalar amala aşyrylýar.
- Dron duman bilen döredilen 3D keşpleriň gatnaşmagynda ýörite konsertler geçirilýär.
【Saz】
- Aýdym döretmek emeli intellekt bilen bilelikde amala aşyrylýar. Emeli intellekt täze saz öwüşginlerini teklip edýär ýa-da adam tarapyndan aýdylan sähelleýin saz setirlerini MIDI formatyna geçirýär we ses garyndylaryny hödürleýär. Adam diňe saýlap, aýdym döretmek prosesine gatnaşýar.
- Wokal sintetizator tehnologiýalary (mysal üçin, Wokaloid) adam sesinden tapawutlandyryp bolmaýan derejä ýetýär.
【Beýleki ugurlar】
- Emeli intellektiň derňew ukyby adam düşünjesinden ep-esli ýokary bolup, adamlar çözgüt tapmak üçin esasan emeli intellektiň maslahatlaryna esaslanýarlar.
- Gözleg işleri çalt işleme ukybyna eýe bolan emeli intellektiň kömegi bilen amala aşyrylýar.
- Gözleg we wideo platformalary emeli intellekt tarapyndan ulanyjylaryň gyzyklanmalaryna laýyklykda optimizirlenýär. Emeli intellekt ulanyjynyň taryhyna esaslanyp, oňa degişli habarlary we maglumatlary awtomatiki hödürleýär.
- Internet arkaly gündelik harytlaryň satyn alynmagy emeli intellekt tarapyndan ýerine ýetirilýär.
- Dillerde gepleşik öwrenmek we türgenleşik emeli intellekt bilen amala aşyrylýar.
- Adamlar emeli intellektiň moda boýunça maslahatlaryny ulanýarlar. Şeýle hem, emeli intellekt tarapyndan döredilen suratlar we reňkler eşiklere çap edilýär. Mundan başga-da, emeli intellekt tarapyndan döredilen egin-eşikler 3D printer arkaly öndürilip, ulanylyp bilner.
- Emeli intellekt oba hojalyk önümçiligini dolandyrýar we içerde pestisid ulanmazdan, ýokary iýmit gymmatlygy bolan, köp hasyl berýän ekinler ösdürilip ýetişdirilýär.
- Bilen we kompýuter ulgamlarynyň birleşdirilmegi adaty ýagdaý bolup, adam beýnisi bilen kompýuter birikdirilýär.
- Göz bilen kompýuteri dolandyrmak mümkinçiligi emele gelýär: mysal üçin, gözüň ugruny üýtgetmek bilen syçanjygy herekete getirmek, göz gyrpmak arkaly sag we çep düwmeleri basmak, pikir etmek ýa-da ses bilen tekst girizmek mümkin bolýar. Kiçijik sazlamalar fiziki düwmeler ulanylmazdan, radar ulgamy arkaly el hereketleri bilen ýerine ýetirilýär.
- Gün panelleri läbik plyonka görnüşinde bolýar we elektron enjamlarda, penjirelerde, perdelerde we eşik matalarynda ulanylýar.
- Kompýuter programmalarynyň hemmesi bulut ulgamy arkaly işleýär we maglumatlar hem bulut ulgamlarynda saklanýar. Şonuň netijesinde, programma üpjünçilikleriniň kompýutere göçürilip oturdylmagyna zerurlyk galmaýar, täzelenmeler we wersiýa täzelenmeleri awtomatiki ýerine ýetirilýär. Şeýle hem, operasiýa ulgamy ýa-da kompýuter üýtgedilse-de, maglumatlary geçirmek zerurlygy aradan aýrylýar.
- Adam ukybynyň käbir taraplaryny ep-esli derejede geçen emeli intellekt ulgamlary biri-biri bilen birleşdirilýär we robot tehnologiýalary bilen utgaşdyrylýar. Netijede, aşa akylly we ýokary ukyply super robotlar işjeň hereket edýär.
2030-njy ýyllar
【Wizual maglumatlar】
- Dron duman öý hojalyklarynda giňden ulanylyp başlanýar.
- Dronlar kiçelýär we dron duman arkaly displeýleriň kömegi bilen jübi telefonlarynyň fiziki gaby zerur bolmaýar. Şonuň ýaly, kompýuterler we telewizorlar hem tekiz ekrandan dron duman arkaly döredilen 3D wizual täsirlerine öwrülýär. 2D görkezmek opsiýa bolup galýar, emma jübi telefonlarynyň, kompýuterleriň we telewizorlaryň fiziki enjamlary ýitip başlaýar. 2D görnüşinde görmek üçin dron duman tekiz meýdana toplanyp, her bir ownuk dron dürli reňklere üýtgäp, wideo döredýär. Ekranyň görnüşi uzyn, tegelek ýa-da erkin egrem-bugram görnüşde bolup bilýär.
- Dron duman arkaly daşky ýurtlaryň tebigat görnüşleri otaglaryň içinde görkezilip bilýär. Şol sanda bulutlaryň, otlaryň we gülleriň hereketi hem takyklyk bilen janlandyrylýar. Şeýle hem saz bilen sazlaşykly ýagdaýda otagyň bezegleri awtomatiki üýtgedilýär.
- Dron duman bilen döredilen 3D wizual effektler arkaly öý şertlerinde göni konsert ýa-da aýdym-saz dabaralary janlandyrylýar. Netijede, adamlar öýünde özüniň göwnejaý ululygynda artistleri synlap bilýärler.
- Konsertlerde we uly çärelerde dron duman arkaly giň meýdanlaryň umumy görnüşi üýtgedilip bilýär.
- Dron duman arkaly sensorly ekran ýa-da VR/AR gözlükleri ulanmadan wirtual we giňeldilen hakykat effektleri elýeterli bolýar.
- Maşgala we dostlar bilen bolan ýatlamalar 3D görnüşinde wideolara öwrülýär we dron duman arkaly syn edilýär.
- Bilim ulgamynda, internete baglanan mugallymlar dron duman arkaly öý şertlerinde peýda bolup, hereket öwrediş sapaklaryny geçirýärler.
- Dron duman arkaly sport ýaryşlaryny öý şertlerinde janlandyrmak mümkin bolýar. Stadionyň 3D görnüşi islendik ululyga çenli ulaldylyp ýa-da kiçeldilip bilýär, oýunçylaryň hereketleri göni ýaýlymda syn edilýär. Stadionda köp sanly kamera ýerleşdirilýär we olar dürli burçlardan oýunçylaryň hereketlerini hasaba alýar. Emeli intellekt bu maglumatlary real wagtda seljerýär we hereket maglumatlaryny döredýär, soňra ol maglumatlar öý şertlerindäki dron duman ulgamyna iberilýär we şol ýerde janly görnüşde gaýtadan döredilýär.
- MP3 we WAV formatyndaky ses ýazgylary bilen çäklenmän, aýdymçylaryň 3D görnüşindäki wideo ýazgylaryny hem göçürip almak mümkinçiligi peýda bolýar. Şeýlelik bilen, aýdym-saz wideolary hem dron duman bilen sazlaşykly görnüşe öwrülýär.
- 3D görnüşindäki aýdymçynyň geýýän egin-eşiklerini islendik görnüşde üýtgetmek mümkin bolýar. Şeýle hem sahna bezeglerini özbaşdak dizaýn edip, hususy konsert giňişligini döretmek ukyby peýda bolýar. Kiçijik gyzjagazlaryň gurjaklar bilen oýnaýşy ýaly, adamlar hem öz şahsy 3D konsert gurşawyny döredýärler.
- Dron duman arkaly öz döredilen karaktere aýdym sesini goşmak, V-Çuwer hökmünde giňden ýaýran işleriň biri bolar.
- Futbol we beysbol ýaly oýunlarda, adaty adamlar oýunçylaryň 3D hereket maglumatlaryny ýygnap, özüne mahsus topar döredip, 3D stadionda oýny 3D görnüşinde synlap biljekdirler. Şeýlelik bilen, ähli dizaýn özbaşdak amala aşyrylar.
- Öz hereket maglumatlaryny 3D görnüşe geçirmegiň we bu maglumatlary professional 3D karakterler bilen deňeşdirip, söweşmek ýa-da hyzmatdaşlyk etmek mümkin bolar.
- Sport oýunlary ýaly telefon oýunlary, öňki ýaly joystick ýa-da düwmeler bilen däl-de, beýni arkaly hereketleri şekillendirmek arkaly oýnaljakdyr. Bu usul yzygiderli pikirlenme we tälim üçin materiallaryň döredilmegine mümkinçilik berer.
- Beýni bilen baglanyşykly dron duman arkaly, beýnide kesgitlenen obýektler ýokary takyklyk bilen gözüň öňünde şekillendiriler.
- Dron duman bilen ähli adamlar artist bolup bilerler, aýdymçylaryň diňe aýdym aýdyp bolmajakdygyna, eýsem, öz beýnisi bilen döredilen karakterler bilen aýdym aýtmak ýa-da hekaýalary janlandyryp, şygyr aýtmak ýaly giňeldilen mümkinçiliklere eýe bolarlar.
【Beýleki ugurlar】
- Akylly telefonlar guýrukda bolan wejamyň ululygyna laýyk gelýän ölçegde bolar, bu hem gan dökülip, immun ulgamyny goldar (Reý Karzwiýl tarapyndan).
- Beýni wirtual hakykat dünýälerinde işläp, bedene gatnaşyklaryňyza täsir edýän tehnologiýalar bilen utgaşar.
- Aýna printeri adam ýerine, öýe giren wagtynda täze taýýar edilen naharlary taýýarlar.
- Emeli intellekt arkaly DNK analizleri adamlara ähli keselleri genetiki üýtgetmeler arkaly bejermek mümkinçiligini berer.
- Fiziki aýratynlyklar, şahsyýet, ukyplar, we keselleriň sebäpleri ýaly zatlar, ýaşaýyşdan öň we soňky genetiki üýtgetmeler arkaly dizaýn edilip bilner.
- Barlanan saglyk tehnologiýalarynyň we medisina enjamlarynyň kömegi bilen, adam ömrüni uzaldyp, robotik ulgamlar bilen iň ýokary adam mümkinçiliklerine ýetmek mümkinçiligi bolýar.
- Dron duman arkaly döredilen obýektlere binip boljakdyr. Ahyrsoňunda, olary ysy bilen duýmak mümkin bolar.
- Adamlar dron duman arkaly döredilen geýimlere geýerler. Elbetde, bu geýimler hem adam tarapyndan döredilen taslamalara laýyklykda dizaýn edilip, adamlara özboluşly modany doly erkinlik bilen ulanyp bilmek mümkinçiligi berer. Munuň üçin adamlar hem gizlinligi, ýa-da üýtgemeleri döredip, ýöremegiň adat boljakdyr.
2040-njy ýyllar
【Beýleki ugurlar】
- Akylly telefonlaryň ukyby 2017-nji ýyllara garanyňda 1 milliard esse güýçlenýär (Reý Karzwiýl tarapyndan).
- Hat ýazgylary, suratlar, wideolar ýaly sanly maglumatlar DNK-da saklanmaga mümkinçilik döredýär, bu bolsa ýerden tygşytlaýylar.
- Dron duman arkaly döredilen adamlar içki agzalaryň hereketini görkezýär we gan ýaly zerur maddalar hem janlandyrylýar.
- Dron duman arkaly döredilen haýwanlar öý haýwanlary hökmünde ulanylyp başlanýar.
- Dron duman adamyň isleglerine laýyklykda, her hili ýokary hilli önümleri aňsatlyk bilen döredýär.
- Dron duman tarapyndan döredilen materiallar we daşky diwarlar ösümlikleriň häsiýetlerine ýakynlaşýar, öz-özüni köpeldip, öz-özüni düzetmek mümkinçiliklerine eýe bolýar. Şeýle hem, ýokardan basyş edilende, muskul we süňk ýaly güýçli bolýar.
- Medisinada, hassalaryň bedenine kiçijik robotlar iberilip, şol ýerlerde täze agzalar çap edilýär we ol agzalar laýyklykda işläp başlaýar.
2050-nji ýyllar
【Beýleki ugurlar】
- Dünýäniň ilaty 10 milliard adama ýetýär.
○Emeli intellekt we Prout obasy arasyndaky gatnaşyk
Adamyň rahat ýaşamagy üçin bilim we tehnologiýalar derejesi öňünden ýeterlikdir, Prout obasynda bolsa, howpsuz we zorlanmajak derejede, adam işleri ýerine ýetirmegiň ýerine emeli intellektden işjeň peýdalanylýar. Emma emeli intellektden gaty ybarat bolan ýagdaýy döretmek esasan gadagan edilýär. Şonuň üçin her bir enjamyň emeli intellekt arkaly awtomatiki işleriniň birinji orunda ýerleşmegini üpjün etmek bilen, her wagtda adamyň el işi bilen ýerine ýetirilmeli iki ýagdaý döredilýär.
Mysal üçin oba hojalygynda, emeli intellekt ekinleri ýetişdirmek we dolandyrmak üçin ulanylyp, netijede işiň hilini ýokarlandyrar we adamyň durmuşyny ýeňilleşdirer. Emma el işiniň ýerine ýetirilýän ýagdaýy galýar. Adam jemgyýetinde durnukly we howpsuzlyk ýokdur, şeýlelik bilen betbagtçylyklar we beýleki ýokançlyklar ýüze çykanda, her wagt el işi arkaly meseleleriň çözülmegini üpjün etmek zerurdyr. Her hili işde emeli intellektden ünsli we zorlamaýan ýagdaýda peýdalanmak esasy esasy ýagdaýdyr.
Prout obasynda-da tehnologiýanyň mundan beýläkki ösüşi tebigy bir akym hökmünde kabul edilýär. Ylym we tehnologiýa erkin we gowy hem-de erbet bir enjamdyr, ony ulanýan adamyň duýgularyna görä gowy ýa-da erbet bolup biler. Ýaňy bilen söweşlerin bardygy dünýäde, emeli intellekt ösüşi super robotlar we dron duman bilen birleşip, adamzat üçin howp döretmegi mümkin. Şonuň üçin, adam islegine düşünmek, şahsyýet ösüşi we ynamly liderleriň saýlanylmagy möhüm nokatlar bolup, olaryň öwrenilmegi zerurdyr. Emma şahsyýet, aňsatlyk bilen ösdürilýän zat däl, onuň üçin wagt we sabyr gerek. Şonuň üçin, durmuşyň dowamynda akylsyzlyk bolmak bilen, ego sebäpli hereketleri ýeňmek üçin hereket etmek, adam jemgyýetiniň şahsyýet derejesini ýokarlandyrmak we parahatçylygy üpjün etmek üçin zerurdyr.
Şol bir wagtda bilimde möhüm zatlaryň biri-de, bu ylym-tehnologiýanyň artykmaçlyklary we kemçiliklerini jemlemek, şeýle-de ony ene-atalaryň we çagalaryň bilmegi we ulanyp-ulanyp bilmezligini kesgitlemekdir. Her wagt öz başyň bilen pikirlenmek, karar bermek ukybynyň we öz jogapkärçiligiň hilini ýokarlandyrar. Bu ukybyň azlygy, sesiniň ýokary bolan we çykyş etmekde oňat adamlar tarapyndan aýdylanlary kabul etmäge sebäp bolup, howp döredýär.
0 コメント