Eger her zaman düşüncelere dikkat etmezseniz, kendinizi onlara kaptırabilirsiniz. Başlangıçta her zaman dikkat etmek zahmetli gibi gelebilir, ancak alışkanlık haline geldikçe akylsuzlyk daha kolay hale gelir.
Akylsuzlyk alışkanlık haline geldiğinde ve huzurlu bir kalp korunduğunda, bu sadece geçici bir endişesizlik durumu olabilir. Zamanla bir krizle karşılaşıldığında, kalp yine sıkıntıya düşebilir.
İnsanlar ego'suna kapıldıkça, başkalarına saldırıyı ortadan kaldırmak zorlaşır. "Men" olan bir şey varken, kendini öncelemek ve değerlendirmesini yükseltmek için çaba harcar. Eğer ego kötü bir şey hissederse, saldırılar başlar. Saldırının nasıl alındığı, bunun zorbalık olup olmadığını belirler. Zorbalığın kötü olduğu düşüncesini yaymak iyidir, ancak ego’ya sıkı sıkıya bağlı olanlar için ahlak, yüzeyde bir konudur ve gerçek hayatta, kendi zaferlerini düşünürler. Zorbalık, genellikle orta ve uzun vadede aynı yerde bir arada olmak zorunda kalındığında daha fazla yaşanır. Böyle bir ortamın yaratılması, zorbalıktan kaçınılmasına yardımcı olabilir. Tek seferlik bir rahatsızlık ise, "bu kişiye yaklaşmamalıyım" gibi öğretici bir deneyim olur.
Ego daha az olduğunda, karşındaki kişiyi gerçekten yenme isteği veya rekabet duygusu da kaybolur. "Kazanmazsan bir anlamı yok, kazanman gerek" düşüncesi de bağlılık ve egodur. Bu da acıya yol açar.
Bir yarış yapıyor gibi görünseniz de, kazanan ve kaybedenle ilgili düşünceler yoksa, sadece eğlence, keyifli bir oyun ve uygun bir egzersiz vardır. Kazanmak ve kaybetmeye takılmaya başlarsanız, ego da acı ve üstünlük duygusunu doğurur.
Ulgama ýetmek, ahyrsoňy onuň geçip gitmeginden soňra gykylyk bilen ýüzbe-ýüz bolmakdyr. Eger bir zada bagly bolsaň, bu bolup biler.
Her gün akylsyz bolmalydyryn diýip pikir etmek hem bir zada baglylykdyr. Şekillere baglanmazdan, rahat bolup diňe akylsyz bolmak.
Baglylygyň bolmazlygyna baglanmak, esasan çaknyşmadyr.
Akylsyzlyk adaty halyna gelse-de, geçici gorky we gykylyk düşünjeleri ýüze çykýar. Emma adaty hala geleniňde, olara derrew duýgu bilen garap, diňe geçip gitmegine syn edýärsiňiz.
Dünyada täze çykan zatlara eleşme bolýar. Mobil telefon, kompýuter we internet ýaly zatlar hem şeýledi. Eleşmäniň aşagynda gorky, aladalar, red etmek we geçmişe bolan baglylyk düşünjeleri bar.
Materialistik zatlary yzarlamakda gowy ýa-da erbet hiç zat ýokdur, ony doly alanyňda, onuň seniň esasan bagtly edýän zadyň bolmaýandygyny aňlarsyň.
Adamlar stres alanda, özleri we sebäpleri barada pikirlenýärler. Şonda özleriniň ýetmezçiliklerini düzeltmäge ýa-da akylly bolmaga çalyşýarlar. Gykylykdan gaça durmak isleýäris, ýöne ýüzbe-ýüz bolsaň, bu ösüşe sebäp bolup biler.
Ego bar bolsa, her kim bir zadyň içginliginden ejir çekýändigini bilmek, beýleki adamlara bolan yzarlaýyş duýgusyny we düşünje ruhuny ösdirýär. Bu, geçici hasaplanan hasrat we agyrlyk duýgularyny basmaga kömek eder.
Zatlara ýa-da daşarykky zadyň gymmatyny goýup, nikada bolýan adamlarda ruhy taýdan gykylyk başlar. Öz wagtyň ýok bolmagy, erkin sarp edilip boljak pulyň ýok bolmagy, garşyňyň hereketleriniň stres bolmagy, işden aýrylmaga bolan çäklendirilmek duýgusy, geljegiň aladalary. Munuň hemmesi özüňe däl-de, daşky zadyň yzarlanylmagy sebäpli gykylyk döredýär. Ýöne, tersine, bu, içki we hakykatly gymmatlaryňyza düşünmek üçin gowy bir başlangyç bolup biler.
Jemgyýetde bolanlar, aýal we eýin işde öz “men” ähmiýete eýe bolmadyk ýagdaýda, öz ego-duýgusy bilen garşydan hasapdaşlyk, oňa dürli zatlary umyt edýär. Eger bu umytlar hasaplandyrmasa, begenjini ýokarlandyrar. Ego duýgusy güýçli bolanlaryň arasynda, umytlar has uly bolyar, şeýlelik bilen garşylyklaryňyzyň kömegi bilen gorkular arassa bolýar.
Ego her zatda “meniň” begenjim bilen pikirlenip umyt edýär. Soňra bu ejirleýişlere sebäp bolýar.
Birine umyt edilende, olaryň jogap bermezligi bilen gorkular ykrar etmek we hereket etmek, düşündirişden gaçmak we ego-da goranylmagy isleýär. Emma diňe oňa umyt edýän, zadyň ýagşylygyny pikirlemek we hereket etmek – bu söýgi.
Ego sussuz ýagdaýda durnukly bolmak we hiç zat etmäne çydap bilmeýär. Hiç zat bolmasa, ýitirimlik duýgysy döredilýär. Şonuň üçin hemişe bir zatlary pikir edýäler we hereket etmek isleýär. "Bir zady etmeli" diýen pikir bilen.
Ego, zeriklik we ýadawlylyk ýaly duýgulary çydap bilmeýär, telefon boýunça seretmek ýa-da dostlary bilen duşuşmak ýaly işleriň üsti bilen bu duýgulary geçirmäge synanyşýar. Bu duýgular hem pikirlerden gelip çykýar we akylsyzlyk ýagdaýyna geçilende, olardan gutulmak bolýar.
Eger birden saglyk ýagdaýym ýaramazlaşyp, hastahana ýerleşdirilse, aladalanmak duýgusy ýüze çykýar. Şu wagtlarda akylsyzlyk bilen meşgullanyp, beýniniň gorkudan gelip çykýan pikirlere dolydygyny anyklap boljakdyr. Akylsyzlyk ýagdaýynda gorkyny obýektiw görnüşde görmek mümkindir. Gysga wagtda hoşniýetli bolmak mümkin däl, emma bu gowy türgenleşikdir.
Akylsyzlyk ýagdaýyna gelip, ýüze çykýan döwürde, böleklenme ýokdur. Pikirlenip, sözler we jümleler arkaly beýan edeniňde, böleklenme emele gelýär. Gowy we erbet, çalt we gijä galan, begendigimiz we agyran ýaly ýaly ýaly. Böleklenmesiz ýagdaý pikirlenmesiz ýagdaýdyr. Beýan etmek üçin sözler peýdaly bolýan bolsa-da, ony düşündirip bolýan ýerler diňe başyny görkezýär.
Häzirki wagtda pikirlenmesiz, agyz düşünje bar bolup galýar, emma pikirlenme agyz düşünje bolmazdan işlemez.
Günlük durmuşda täsin pikirler bolup biler. Täsin pikirler pikirlenme bolup, bir zady gözleýän hekaýalar, aladalanmaga degişli hekaýalar döredýär. Ukyda görene tarap, pikirler gündiz geçirilen wakalardan döredilen hekaýalar ýa-da intuisiýa esaslanýan pikirler bolmagy mümkin.
Bir zady gazanmakdan alnan hoşallyk wagtlaýyn bolýar. Ego güýçli bolanda, näçe gazanandanam hoşallyk tapylmaz.
Pikirlenme güýji bir guralladyr. Telefon ýaly, ony gowy ulananyňda amatly bolýar, emma ony ýönekeýleşdirip, meşgullanyňda, onda ýadawlylyk ýüze çykyp, gatyşyp biler.
Alkogol iýmiti, derman gaýratlylygy, oýun iýmiti ýaly iýmitleriň hemmesi, geçmisindäki rahat, hoşal, zevkli ýatlamalar, aňly-şuursyz pikirler hökmünde ýüregi basyp alýar we şol adamyň hereketlerini dolandyrýar. Şonuň üçin birnäçe gezek bir hili hereketi gaýtalap edýärler. Beklenmedik pikirler bilen aňly-şuursyzlyk bolýar.
Pul toplumynda egoň bagtly edýän zatlary satylýar. Üns beriji zatlar, iýmitliligi bolan zatlar, skandal. Ýarym reňkden has gök reňk, süýji tat. Sessiz adamlardan has gyzykly we gürrüňdeş bolup bilýän adamlar. Tebigat manzaralaryndan has hasylat, kino, oýun, söweş, sport. Hemme zatlar bäş duýgulary üns berdirýär, şonuň bilen dolduryp, ýadawlykdan gaçýarlar. Hemişe bir zat talap edýän ego begener. Sessiz we hereket etmän duran zatlary ego halaýar. Şol wagt gür sesli ýerden ýadawlanandan soň, sessiz ýere çykyp, yssyzlyk duýulýar. Bu, bilinçli ýagdaýda bolan bagtlylykdyr.
Ego hemişe bir zatdan üns talap edýär. Şoňa öwrenen bolsaňyz, akylsyzlyk dowam etmegi ünsiz hasap edýär. Şeýle ýagdaýda akylsyzlyga bolan ciddi ähmiýet azalýar, üç gün soň ony ýatdan çykaryp goýýarsyňyz. Akylsyzlyk boýunça tagallalar üç günlük bolsa hem tamamlanar. Hakykatdan hem kararlýlyk we uzak möhletli dowam etme talab edilýär.
Bir zady görmek we ýatlamaga almak, wagtal-wagtal ony ýadyňyzda tutup, düşündiriji ýa-da ýatlamagy aňsat bolan zady täzeden ýatlap biler. Bu hasam iýmitliligi bolan we her gezek täzeden tomaşa edilýän zatlar bolanda hasam uly täsir galdyrar. Olary hemişe görmek, olara ýakynlyk duýgusy döreder. Beklenmedik pikirler bilen aňly-şuursyzlykda, bu pikirler bedeniň reaksiýasyna sebäp bolýar. Şonda zat satyn almak ýa-da şol ýere gitmek ýaly hereketleri edýärsiňiz. Reklama we marketing bulara mysal bolup biler.
Ego, bäsleşigi ýeňip, girdeji gazanmak üçin ylmy-tehnologiýany ösdürýär. Emma ylmy-tehnologiýa ösdürilse-de, adamyň akylsyzlyga bolan tagallasy ýok bolsa, ol özüni ýok eder.
Adamyň ölümden gorkup, agyrýanlygy bar. Emma ölüm bolmasa-da, ýaşlykdan ýaşlanmakdan agyrýar. Şuňa düşünmek bilen, ölümiň görünüşi üýtgeýär.
Maddalar bir gün muhakak ýykylar. Öýler, otlar, bedenler, Günäş… Bu dünýäde ebedi dowam edýän zat diňe syýahat.
Ýapraklar başda suwly we ýumşak bolup, soňra gurap, berkleşýär we dökülýär. Adamyň bedeni hem ýaşlykda suwly we ýumşak bolup, ýaşlandan soň berkleşýär, suwlylygy azalýar we ahyrynda ölýär. Hiş-miş, mylakatly we öňe baryjy adamlar egoň täsiri az bolan, ýaş görnüşinde görkezilýär, ýöne berk we gulak asmaýan, hemişelik pikirler bilen bagly adamlar egoň täsiri bilen güýçlenýär. Täze ýaşda bolansoň, ýüregi ýaş bolan adamlar bardyr, ýaşlygy özünde taşlap, eýseki ýaşy öňünde bolan adamlar-da bar.
Bebeğin bal arısı tarafından sokulacağının farkında olmadığı için, arı yaklaşsa da korku hissetmez. Yetişkinler ise bal arısının sokabileceğini bildikleri için, bu acı verici bir deneyim olabilir ve korku duygusu ile ani bir savunma tepkisi gösterirler. Yani, geçmişteki deneyimlerden gelen düşünce ve davranışlarla ego, savunma tepkisini oluşturur. Bal arısının sokacağı tehlikesiyle karşı karşıya olan bir bebeği, annenin hayatını hiçe sayarak kovmaya çalışması ise sevgiden kaynaklanan bir davranıştır. Yani, bilinçli düşünceden doğan sezgisel bir harekettir.
Dünyayı gözlemlediğimizde, bazı eğilimler göze çarpar. Örneğin, başkalarının iyiliğini düşünerek hareket edersek, o kişi birilerinin takdirini ve teşekkürünü alır. Tam tersi şekilde, bencilce düşünerek hareket edersek, başkaları tarafından hoşlanılmaz. Birine hediye verirsek, karşılığında bir hediye alırız; birini vurursak, o da bize karşılık verir ya da tutuklanırız. Yani, düşünce yönümüzün olumlu ya da olumsuz olmasına göre, sonrasında gerçekleşen olaylar da buna göre şekillenir.
Eger pikirler gowy maksat üçin ulanylýan bolsa, gowy netije gaýtarylýar. Erbet maksat bilen ulanylýan bolsa, erbet netije gaýtarylýar.
Ýadaw bolanymyzda ýa-da gaharlananymyzda käbir meseleler ýüze çykýar. Negatif pikirler negatiw wakalary döredýär.
Ego nukdaýnazaryndan, bu "meniň" durmuşymdyr. Bilinçli bolanymyzda, "men" we "meniň durmuşym" ýokdur. Ýeke-täk bolan bilinç, "meniň" dogulmazdan ozal bar bolup, dogulandan soň hem bar, ölümden soň hem bolar. Bilinçli bolanymyzda, ýaşaýyş we ölüm üstünden geçilýär.
Ego bolmagynça meseleler we agyrylar ýüze çykýar. Şol agyry, ego barada pikirlenmek üçin bir başlangyçdyr we duşman däl. Geňişlik, hasatlyk, gaharlylyk, agyry, we ünslenmek ýaly duýgular agyry döredýär, emma bu wakalar ego baradaky pikirlenme üçin bir başlangyçdyr. Geçmişde ýeňip bilmedik duýgular bolsa, olary ýeňmek üçin wakalar ýüze çykýar.
Eger men özümü ego boýunça ýüzlenipdirin diýip düşünsem, adamzadyň taryhy ego tarapyndan ýakalanan taryh bolýandygyna göz ýetirýärin.
○Gurama we Liderler
Sadakatly adamlar köp bolanda, guramanyň hereketi sazlaşýar, dostlukly we ýagşy atmosferada bolýar. Sadakat, ego-ýa-da boşluga gurşalan adamlar tarapyndan görkezilýän häsiýetdir. Mundan tersine, ego güýçli bolan adamlaryň guramada köp bolmagy, hyzmatdaşlyk etmezlige we hereketleriň sazlaşmazlygyna sebäp bolup, bökdençlikler we düşünişmezlikler artyp gider.
Adamlar urşy ýa-da dawa-jenjeli halamaýarlar. Eger-de dawa ýüze çyksa, ego garşydaşa ýeňip, özleriniň howpsuz bolmagyny isleýär. Garşydaş hem hut şuňa meňzeş pikir edýär. Şonuň üçin dawa-jenjelleriň asla ýüze çykmazlygy has gowudyr. Munuň üçin hemme ýerde we ähli derejelerde akylsuzlyk bolan liderleri saýlamaly. Eger-de beýle bolmasa, ego güýçli bolan lider peýda bolup, öz howpsuzlygyny ileri tutup dawa turzar. Bu ýagdaý daş-töwerege howsala döredip, ýaraglanýan adamlaryň sanyny köpeldýär, dartgynlygy güýçlendirýär we dawa-jenjeli has-da ulaldýar. Bu ýaramaz aýlawy bütin dünýäniň adamlary bilmeli, sebäbi bu, gowy lider saýlamagyň ilkinji ädimi bolar.
Millet goşuny öz ýurduny we ilatyny goraýan gurama hasaplaýar. Emma, eger-de ýurduň lideri diktator ýaly ego bilen gaty güýçli baglanyşykly adam bolsa, goşun halk üçin howp döredýän gurama öwrüler. Mysal üçin, syýasata garşy çykanlary tussag eder ýa-da atyp öldürer. Diýmek, özlerini goramak üçin döredilen goşun, tersine, özlerine howp salýan bir güýç bolup biler. Şonuň üçin goşunyň asla bolmazlygy has gowudyr.
Ego güýçli bolan diktator lider bolanda, diňe öz peýdasyna hereket eder we halkyň pikirlerini äsgermezlik eder. Emma, eger-de şahsyýet taýdan kämil, bilinçli adam lider bolsa, ol jemgyýetiň umumy bähbidi üçin hereket eder we halkyň pikirlerine hormat goýar. Beýleki liderler bolsa şu iki ýagdaýyň aralygynda ýerleşýär.
Ego güýçli adam lider bolanda, öz wezipesini nädip bolsa-da saklamaga synanyşar. Şonuň üçin ol hiç haçan pensiýa gitmez, hatda kanunlary üýtgedip hem, häkimiýetde galmaga çalşar. Eger-de ol diktator bolsa, gorky syýasaty alyp barar, adamlar goşun tarapyndan hüjüme sezewar ediler we garşy çykmaga het edip bilmezler. Şonuň üçin halk lider saýlamaga aşa seresaply bolmalydyr.
Diktator özüni we ýurdunyň tankyt edilmegini gadagan edýän kanunlary kabul eder. Bu, "meni" goramak isleýän ego-nyň hereketidir.
Ego güýçli, açgöz liderlere ýalançy, ogry we aldawçy diýen sözler laýyk gelýär.
Ego güýçli adam, töwereginde garşydaşlarynyň sany köpelip, ýagdaýy kynlaşsa-da, güýçli duruşyny üýtgetmez. Ol öň töweregindäkileri gorkuzmak üçin ulanýan usullaryny gaýtalar. Şeýle hem, ego üçin gorkmak ýeňilmek bilen deňdir. Şeýle-de bolsa, ol öňe tarap hereket etmegini dowam etdirer. Emma ýagdaýy düýbünden howply ýagdaýa ýeteninde, köplenç garşydaşlaryna boýun egmek ýa-da gaçmak bilen gutarmaga synanyşar.
Ýurt ýaly uly guramalarda ýa-da kiçi toparlaryň içinde hem ego güýçli adamlar gorky arkaly adamlara gözegçilik ederler.
Ego özüniň zeper ýetmeginden gorkýandygy sebäpli, ego güýçli lider hemişe özüne garşy çykan adamlaryň bardygyny anyklamaga synanyşýar. Şonuň üçin ol adamlary nädip has gowy gözegçilikde saklamalydygyny oýlap tapmaga başlaýar. Netijede, halk öz pikirlerini aç-açan beýan edip bilmez, gündelik durmuş hem daralýar. Soňlugy bilen hökümet kanunlary üýtgedip, hökümete garşy pikir beýan edenleri tussag edýär.
Ýurt ýaly uly guramalardan başlap, ýerli kiçi toparlara çenli, eger-de ego güýçli adam lider bolsa, guramanyň ýagdaýy erbetleşse-de we agzalar tarapyndan tankyt edilse-de, ol häkimiýetinden aňsatlyk bilen el çekmez. Tankyt güýçlenip, demonstrasiýalar başlananda, ol howp astyndadygyny duýup gaçar. Bu gaçmak başga bir ýurda gitmek hem bolup biler ýa-da ýakyn ýerlerde gizlenmek hem mümkin. Şeýle-de bolsa, ol häkimiýetinden ýüz öwürmän gaçmaga synanyşar.
Eger-de açgöz lider korrupsiýa baş goşup, şonuň netijesinde gurama çökgünlige ugrasa, guramanyň içinden ony düzetmek isleýän adamlar peýda bolar. Emma şeýle lider öz wezipesinden aýrylmagyna sebäp bolup biljek bu adamlary howp hökmünde görüp, olary işden kowmaga synanyşar.
Ego güýçli lider arkaýyn ýalan sözläp biler. Ol daş-töweregindäki adamlara geljege bolan umyt beriji sözleri aýdyp, ahyrynda bolsa ol wadalary berjaý etmez. Mysal üçin, ol özüni häkimiýet bilen gyzyklanmaýan adam hökmünde görkezýär, emma her hili ýollar bilen täsirini saklamaga synanyşýar. Şeýle hem, dürli özgertmeleri geçirjekdigini aýdýar, emma netijede olar diňe göz üçin edilen çäreler bolýar. Diýmek, ol diňe şol pursatda kynçylyklardan gutulmak üçin ýalan sözleýär.
Ego güýçli liderleriň arasynda söz ussatlygy ýokary bolanlar hem bar. Ego güýçli bolmak, şol bir wagtda gorkynyň hem güýçli bolmagydyr, şonuň üçin olar daş-töweregindäki garşy pikirleri tiz duýýarlar. Şonuň üçin garşylyk döremäge mümkinçiligi bar bolsa, ol şol pursatda ýagdaýy dolandyrmak üçin çalt hereket edip, ýalan sözler bilen ony sowmak isleýär. Eger-de daş-töweregindäki adamlar pikirlenmek we analiz etmek ukybyna eýe bolmasalar, olar bu ýalanlara ynanyp, oňa boýun egýärler.
Eger-de ego güýçli adam lider bolsa, ol häkimiýeti maşgalasyna, ogluna geçirip biler ýa-da olary aýratyn wezipelere belleýär. Netijede, şol bir maşgalanyň dolandyryşy nesilden-nesle dowam edip, halk kynçylyklara sezewar bolýar.
Iş başarýan, akylly, işjeň hereket edýän, sesi beýik we güýçli görünýän, dili çeper, göze ilýän, gaharlansa gorkunç bolup bilýän, geýnişi we daş keşbi täsir galdyryjy, abraýly görnüşe eýe bolan adamlar bar. Olar guramanyň içinde tebigy ýagdaýda liderlik wezipesine saýlanyp bilýärler. Emma bu aýratynlyklara seretmezden ozal, şol adamyň dogruçyllygyna üns bermek zerurdyr. Şol ýagdaýda, saýlanan lideriň kararlarynyň hemmeler üçinmi ýa-da diňe käbirleri üçinmi peýdaly boljagy kesgitlenýär.
Dogruçyl we akylly lider baýlygy paýlasa, ol hemmeleriň abadançylygyny göz öňünde tutup, adalatly bölünişigi üpjün etmäge synanyşar. Akylly emma dogruçyl bolmadyk lider bolsa, baýlygy diňe özüniň we ýakynlarynyň peýdasyna paýlar. Dogruçyl lider gaharlanyp, kimdir birini käýinse, bu onuň ösmegi üçin edilýän zatdyr. Dogruçyl bolmadyk lider bolsa, gaharlanmagyny özüne boýun bolunmandygy üçin jeza hökmünde ýa-da geljekde özüne zyýan ýetmezligi üçin ulanar.
Akylly, başarnykly, ýöne dogruçyl däl we menfaatparaz adam lider bolanda, gysga wagtda käbir netijeleri berip biler. Emma orta we uzak möhletde deňsizlige, awtoritar kararlara sebäp bolany üçin gurama puç bolar. Muňa ýaşaýjylar hem sezewar bolar. Şonuň üçin ilkinji nobatda dogruçyllygy esasy ölçeg edip, şolaryň arasynda has başarnykly adamlary liderlige saýlamak gerek.
Eger-de adam diňe iş başarýanlygy sebäpli liderlige bellenilse, toparyň işgärleri kösenip bilerler. Liderde başgalara bolan duýgudaşlyk we söýgi bolmasa, başarýanlar bilen başarýan dälleriň arasynda garşylyk döreýär.
Ego güýçli lider bolsa, işgärleriniň gazananlaryny özüne degişli ýaly edip görkezýär we olary öwgülemek bilen öz abraýyny artdyrýar.
Lider karara gelende, ego has köp ornaşsa, dogry karardan daşlaşýar. Meselem, gazap, kine, pespälçilik ýa-da şahsy bähbit ýaly zatlar.
"Saňa edilen zady, gaýtargy et" diýen düşünjede bolan lider liderlige laýyk däl. Görnüp duran mesele gowşasa-da, garşy tarapyň kine duýgusy galýar we onuň ar almaga synanyşygy 1 ýyldan, 10 ýyldan ýa-da 50 ýyldan soň ýüze çykyp biler.
Eger bir adam, bir lideriň ar almaga ukyplydygyny duýsa, ol liderlige saýlanmaly däldir. Şeýle lideri saýlaýan adam hem gorkudan, adalatsyz bir nazar bilen karar berýär.
Eger lider dogruçyl bolmasa, şol gurama hiç haçan rahat we ynamly ýer bolup bilmez.
Erbet häsiýetli adamlar halanmaýar, gowy häsiýetliler bolsa halanylýar. Adamlar ýaramaz häsiýetli biriniň dolandyrýan guramasyna goşulmak islemeýärler. Şonuň üçin lider gowy häsiýetli adam bolmalydyr. Gowy häsiýetli adam bolsa, ego bilen az baglanyşykly we akyl taýdan has giňişleýin düşünýän adamdyr.
Eger lider gödek bolsa, mylaýym we terbiýeli işgärler şol toparyň bir bölegi bolandygyny utanç bilen kabul ederler. Esasan-da, başgalar bu ýagdaýy bilende.
Lider üçin wezipe atyndan has möhümi ynamdyr. Ynam gazanmak üçin dogruçyllyk we başarnyk gerek. Eger lider ynam gazansa, wezipe atynyň bolmazlygy hem kynçylyk döretmez, sebäbi işgärler oňa ynanyp, onuň sözlerine gulak asarlar we hereket ederler. Eger lider diňe wezipe bilen dolandyrsa, işgärler diňe daşyndan boýun egýän ýaly görünip bilerler.
Eger ego güýçli adam başlyk bolsa, ondan soňky ýagdaýlar belli bir derejede meňzeş bolýar. Bu ýagdaý aşakdaky ýaly dowam edýär:
Ego güýçli adam başlyk bolanda, onuň töweregine edil şonuň ýaly ego güýçli adamlar ýygnanýar. Olar onuň ýakyn adamlary, ýagny "hawa" diýänler bolýar. Şol adamlar ýaranjaňlykda ökde bolup, başlygyň halajak zatlaryny aýdyp we hereketleri bilen ony begendirýärler. Netijede, başlyk olara aýratyn üns berýär, has çalt wezipä göterýär ýa-da aýratyn orun berýär. Şeýle-de olar has köp aýlyk ýa-da paý alýarlar.
Başlyk hem-de onuň ýakyn adamlary şahsy bähbitlerini ileri tutýarlar. Netijede, guramadaky beýleki dogruçyl we yhlasly işgärler işiň manysyzdygyna göz ýetirýärler. Guramadaky jebislik we tertip ýitip başlaýar, adamlaryň ählisi yza çekilip, hiç kimiň üns bermeýän ýagdaýy döreýär. Şeýdip, gurama korrupsiýa we ýoýulmaga sezewar bolýar.
Bu tapgyrda dogruçyl işgärleriň başlyk we onuň ýakyn adamlarynyň hereketerini tankytlamagy kynlaşýar. Sebäbi ego güýçli adamlar hüjümçildir we basyş etmäge ukyplydyrlar. Kimdir biri olara garşy çykjak bolsa, işinden mahrum bolmak howpuny duýýar.
Ego güýçli adamlar biri-biri bilen gowy düşünişýärler, başlyk bilen onuň ýakyn adamlarynyň başlangyç gatnaşygy oňaýly bolýar. Emma olar isleglerini gözegçilikde saklamak başarmadyklary üçin başlyk çäkden çykyp başlaýar. Mysal üçin, ol öz paýyny adalatsyz köpeldýär, guramanyň serişdelerini bikanun ulanýar ýa-da adalatsyz görkezmeler berýär. Ýakyn adamlary hem öz paýlarynyň başlygyňky ýaly bolmazlygy sebäpli gabanç we nägilelik duýýarlar. Olar esasan "hawa" diýänler bolup, başlykdan gorkýandyklary üçin göni ýüzlenip, nägileliklerini beýan edip bilmeýärler.
Şeýlelik bilen hiç kim başlygyň çäkden çykmagyny duruzyp bilmeýär, guramanyň dolandyrylyşy ýaramazlaşýar, we başlygyň ýakyn adamlary hem özleriniň howp astyndadygyny duýup başlaýarlar. Şondan soň olar başlygyň garşydaşlaryna öwrülip başlaýarlar. Şeýlelikde içerki dağynyklyk başlanýar, we olar öň başlyga ýaranjaňlyk edip, aýratyn hukuklardan peýdalanan bolsalar-da, indi hiç zat bolmadyk ýaly özlerini alyp barýarlar we adalatlylygyň tarapyny tutýandyrlar.
Bu ýagdaýda, ego güýçli başlyk öz eden ýalňyşlaryny boýun almak ýerine, hemmesini başga biriniň üstüne atýar. Ol ýalan sözläp, özüniň pidadygyny öňe sürýär. Mundan başga-da, daşardaky adamlara bu pikiri ilkinji bolup düşündirmäge çalyşýar, olar bilen bilelikde boljak ugur gözleýär we özüne tarapdar tapmaga synanyşýar. Kähalatda başlyk meýdançadan gaçýar we gizlenýär.
Soňra, eger gurama tötänleýin dargaman galsa we ençeme kynçylykdan soň başlyk guramadan gitse, mesele doly çözülmeýär. Sebäbi öňki başlyga meňzeýän ego güýçli bir ýakyn adam täze başlyk bolýar we täsirli wezipä geçýär. Şol pursatdan başlap hemme zat täzeden gaýtalanýar. Bu ýagdaýda guramadaky dogruçyl adamlar täze başlygyň we onuň ýakyn adamlarynyň öňki ýalňyşlyklaryny belläp geçse-de, olar muňa boýun bolman, ähli jogapkärçiligi öňki başlygyň üstüne atýarlar.
Netijede, ego güýçli adamlar hemişe birini günäkärläp, öz hatalaryndan sapak alman, öňki ýalňyşlyklaryny gaýtalaýarlar. Şeýlelikde, olar ýene-de öz paýlaryny artykmaç alýarlar we aýratyn hukuklardan peýdalanýarlar. Şeýlelik bilen, negatiw täsirli zynjyr dowam edýär.
Bu zynjyry bozmagyň ýeke-täk ýoly ego güýçli agzalary doly çalyşmakdyr. Emma, bu ýakyn adamlar açgöz bolany üçin, köplenç işjeň işläp, içerde we daşarda uly täsire eýe bolýarlar. Şonuň üçin olary çalyşmak, täze dogruçyl başlygyň güýçli we azmagtly bolmagyny talap edýär, şeýle-de olara garşy çykmakdan gorkmazlyk üçin batyrgaýlyk gerek. Şonuň üçin hem bu ýagdaýa ýetmezden ozal, başlygy saýlamak tapgyrynda onuň ego güýçlidigini ýa-da dogruçyl adamdygyny anyklamak möhümdir. Gowy ýa-da ýaramaz bolsun, ahyrynda onuň täsiri guramadaky her bir adama täsir eder. Şonuň üçin bu guramany täzeden dikeltmek üçin ullakan energiýa gerek bolar.
Dünýäniň ähli halklary içki parahatlygy bolan dogruçyl liderleri saýlamak düşünjesine eýe bolmadyk ýagdaýynda, açgöz adamlar lider bolmak üçin has amatly şertleri tapýarlar. Saýlaw ulgamy bar bolan ýurtlarda, her bir adam lider bolmaga hukugy bardyr. Bu her kime lider bolmak üçin deň mümkinçilik döredýän adalatly sistema bolup görünse-de, hakyky ýagdaý şeýledir: açgöz adamlar dalaşgärleriň arasynda gizlenýär we saýlawçylar olary tanamakda kynçylyk çekýärler. Netijede, ego güýçli biriniň lider bolmak ähtimallygy ýüze çykýar. Şol ego güýçli liderler ýeňilmekden gorkýandyklary üçin öz ýurtlarynyň harbylaşmagyny öňe sürýärler we muny howpuň öňüni almak üçin zerur çäre hökmünde görkezýärler. Emma, beýleki ýurtlarda hem ego güýçli liderler bar bolsa, olar hem şol bir gorkyny duýup, ýaragly güýçlerini artdyrmaga başlaýarlar. Şeýdip, hiç haçan parahat jemgyýet gurlanok.
Öz başlyk bolmak isleginde bolanlar, özleriniň güýçli ego-sy bilen öňe çykýarlar. Olaryň arasynda adamlardan hormat soran ýa-da mertebe we abraý üçin aç gözlülik edýän, pikirli adamlar ýüze çykýar. Şeýlelik bilen, şol gurama degişli adamlar, şol guramany halaýan däldirler. Adatça, ýakymly we jemgyýetde oňat abraýa eýe bolan adamlar bolsa-da, her gün bile ýaşan maşgala ýa-da işdeşler olaryň arka tarapyny bilýärler. Jemgyýetiň liderini saýlamak üçin bu düşünje zerur we tassyklama arkaly lideriň öňe çykarylmany, parahat jemgyýeti gurmaga has amatlydyr.
0 コメント